Hãy phân tích nhân vật Be-man trong tác phẩm Chiếc lá cuối cùng của O.Hen-ri
Tác phẩm Chiếc lá cuối cùng, là một bài ca đẹp đẽ tình người và ngời sáng một lối sống và sáng tác của những nghệ sĩ chân chính. Chính những tình thương đó đã mang lại nghị lực đến cho cuộc sống những con người đau khổ tuyệt vọng, cũng chính tình thương đã thổi một sức sống mãnh liệt cho nghệ thuật, làm nên những tác phẩm bất hủ.
Cũng như hai họa sĩ trẻ, Giôn-xi và Xiu-đi, cụ Be-man là một nghệ sĩ nghèo từ tĩnh lẻ tới. Cụ là một người bộc trực thẳng thắn và giàu tình thương người, một con người có nghị lực trong cuộc sống nên dù trong hoàn cảnh nào, cụ cũng luôn luôn lạc quan yêu đời.
Cả cuộc đời sáu mươi năm của cụ, đều là những băn khoản trăn trở chưa có lời giải đáp về một kiệt tác nghệ thuật. Là một nghệ sĩ chân chính, có tài nàng, chắc chắn cụ luôn ấp ủ một bức tranh mơ ước, nhưng cuối cùng cụ vẫn chỉ là một chiếc bóng mờ nhạt của nghệ thuật. Bởi vì cụ nghèo quá không đủ tiền để dồn cho một sáng tác nghệ thuật chân chính. Nguồn thu nhập của cụ là ngồi làm mẫu cho các họa sĩ tập tự, những người “không đủ tiền thuê nổi một người làm mẫu chuyên nghiệp”, để được lĩnh một số tiền nhỏ nhoi, và “bôi bác một bức cho ngành buôn bản hay quảng cáo”, theo lời cụ nói mới chua xót, thất vọng làm sao! Đó là những công việc chán ghét, tẻ nhạt, không phù hợp với hoài bão của cuộc đời cụ.
Tâm trí buồn bực, cảnh sống cùng quẫn, khiến cụ uống rượu squá độ, cay độc và dữ tợn. Nhưng cụ không phải là người xấu, biết thông cảm, sẻ chia buồn vui với những nghệ sĩ trẻ, trong đó có Giôn-xi và Xiu-đi. Có lẽ vì quá thương cảm những cô gái nhỏ nghèo khổ, mà cụ dường như có phần độc đoán khi “tự coi mình là con chó xồm lớn chuyền gác cửa bảo vệ” cho hai cô bé đáng yêu của cụ. Khi Xiu kể cho cụ Be-man nghe về ý nghĩ kỳ quặc của Giôn-xi: khi chiếc lá cuối cùng lìa cành thì cô cũng lìa đời, Giôn-xi yếu đuối mong manh như một chiếc lá, tâm lí đầy tuyệt vọng, thì cụ tức giận, nhạo bám: “Sao! Trên đời này lại có những người ngớ ngẩn muốn chết chỉ vì một cây leo chết tiệt nào đó rụng lá ư”\ Cụ cho những lời nói, hành động của Giôn-xi là ngốc nghếch. Cụ trách Xiu tại sao lại để cho những chuyện vớ vẩn đó chui vào đầu óc cố bé đáng yêu. Sự bực bội quát mắng ấy xuất phát từ một tình thương vô bờ của người cha đối với những đứa con dại dột.
Vì thâu hiểu được tâm trạng của Giôn-xi mà cụ Be-Man đã thốt lên một câu đầy thương cảm “Tội nghiệp cô bé Giôn-xi”. Xiu đã cho cụ là lắm điều lắm lời, nhưng cụ không hề giận. Để giành mạng sống cho Giôn-xi cụ đã quên mình thực hiện một tác phẩm. Và trong khi theo quy luật nghiệt ngã của thiên nhiên, các chiếc lá trên cành rụng hết, vẫn còn lại một chiếc lá và chiếc lá diệu kỳ đã cứu sống cô bé. Giữa bão tuyết dày đặc mưa gió, đêm đông tê tái, chiếc lá trường xuân đơn độc, nhổ bé đang can đảm duy trì nhựa sống dồi dào, thì không lẽ gì một con người lại chịu thua bệnh tật. Giôn-xi tìm lại được niềm vui và bình phục. Đó cũng là lúc cô được biêt chiếc lá trên cành là do Be-man vẽ! Nhưng người họa sĩ già nhân hậu đó đã chết trong đêm đông giông bão khi cụ liều mình trèo lên tường vẽ chiếc lá để đem lại cuộc sống cho cô. Có phải chăng Giôn-xi đã được cụ già Be-men nhường cho hơi thở để được sống và tiếp tục thực hiện ước mơ của mình?
Tình yêu con người, tình yêu nghệ thuật cùng với tài năng của người nghệ sĩ chân chính đã khiến cụ "cứu được cô bé”. Cụ đã hòa vào mực vẽ, vào ngọn bút những giọt máu trong trái tim nhân hậu bao la, những giọt, nước mắt yêu thương của mình khiến cho chiếc lá sống động như thật. Con người già cả ấy không nề đêm tối mịt mùng, lạnh lẽo, hoang vắng, bất chấp gió tuyết cắt da, cắt thịt, để đem tài năng nghệ thuật cứu người. “Cụ múa cây bút vẽ đã bốn mươi năm mà vẫn không với tới được gấu áo vị nữ thần của mình”. Cụ vẽ vì sự sống của cô bé, không phải vì danh tiếng cá nhân, chắc cụ không thể ngờ rằng bức vẽ cuối cùng của đời cụ lại được công nhận như một kiệt tác của nghệ thuật. Bức tranh được vẽ với tất cả tấm lòng cao thượng nhân hậu, đã có tác dụng màu nhiệm không chỉ là cuộc sống một con người mà còn đem lại niềm mơ ước sáng tạo cho một nghệ sĩ trẻ. Để đối lấy một tác phẩm đầy tính nhân bản, người nghệ sĩ già không đắn đo trả bằng cả sinh mệnh của mình. Sự hy sinh của cụ làm cho nghệ thuật có ý nghĩa cao quý hơn, gần với nỗi buồn niềm Vui của người bình thường hơn.
Hình ảnh của cụ Be-man có sức chinh phục lòng người, nó hướng con người tới những giá trị đích thực của cuộc sống. “Tất cả mọi thứ rồi sẽ trôi qua nhưng lòng nhân hậu thì còn mãi mãi”. Cụ Be-men là hiện thân của đức hi sinh cao cả, tấm lòng, tình cảm trong sáng, thủy chung của con người. Nhân vật Be-men dường như chỉ thoáng qua, nhưng đây mới chính là nhân vật trung tâm khi ta suy nghĩ về giá trị nhân sinh của chiếc lá cuối cùng. Tác phẩm giản dị nhẹ nhàng như cuộc sống của ông già họa sĩ Be-man, nhưng mang một thông điệp viết trên chiếc lá trường xuân: Con người hãy yêu thương nhau hơn và chỉ có mục đích chân chính phục vụ con người là lẽ sống, lẽ tồn tại duy nhất của nghệ thuật và của bản thân mỗi con người.
Viết bình luận