Thuyết minh Xanh xanh Mường Thanh

Thế là tròn tuần lễ trên đất Điện Biên lịch sử. Chúng tôi đã vượt hơn 2.000 cây số từ sông Bến Nghé đến sông Đà để vào thung lũng Mường Thanh. Điện Biên có 325 bản, gồm 29 phường, xã, thị trấn với 9 dân tộc anh em. Có chừng ấy ngày chúng tôi không thể tham lam đi hết các phường, xã mà chỉ đi sâu vào lòng chảo Mường Thanh. Câu tục ngữ xưa: "Nhất Thanh, nhì Lô, tam Than, tứ Tấc" đủ thấy người đời trước đánh giá sự trù phú của cánh đồng Thanh Châu.

Cụ Mớn, người dân tộc Thái giải thích: "Tên quai nôi của Mường Thanh là Mường Theng - Nhưng thật ra là Then mới đúng! Then tiếng Thái là trời. Mảnh đất xanh đẹp này là dành cho Điện Biên đấy!".

Cánh đồng Mường Thanh

Trong Đại Nam nhất thống chí quyển XXII tỉnh Hương Hóa có ghi: "Phủ Điện Biên cách tỉnh thành 580 dặm về phía tây. Đông tây cách nhau 246 dặm, nam bắc cách nhau 513 dặm..." Trong Hưng Hóa phong thố tục của Hoàng Trọng Chính chép: "Tên châu thổ này là Mường Thanh, đời Lê Vĩnh Hựu, Hoàng Công Chất chiếm cứ nơi đây lập đồ Ba Vạn". Câu ca ở Bản Phù truyền lại:

Thành to, thành đẹp.
Thành đứng vững cánh đồng.
Giặc nào cũng khiếp vía
Hào vây quanh thành sâu mười sải.
... Ngựa phi voi chạy, lính đứng gươm trần sáng loáng.
Chúa cưỡi ngựa đứng trên mặt thành uy nghiêm...

Một tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ, được một xí nghiệp đúc đồng do Công ty Mỹ Thuật Trung ương ở Nam Định đang khẩn trương đúc. Một bức tượng đồng nặng 220 tấn, lớn nhất nước từ xưa đến nay, sẽ hoàn thành vào mùa xuân này và chuyển bằng hàng chục xe tải về Điện Biên Phủ kịp lễ ki nệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ 7 - 5 - 2004.

Mường Thanh năm nay mùa hè đến sớm. Sau những đợt sương muối kéo dài, nắng Mường Thanh những chiều hạ tuần đốt sém đồi cây. Dòng Nậm Rôm xanh ngời và tương sáng những long não vừa nẩy lộc, chạy dọc Quốc lộ 12 dẫn vào thành phố Mường Thanh. Quanh chúng tôi, chỗ nhà khách bên sườn đồi - nhà khách 50 phòng rộng thoáng ấy và nhiều khách sạn cao tầng mọc lên, những hàng cây long não sau trận mưa chiều như được lau rửa một lớp dầu, nắng lên thơm mùi băng phiến. Long não trồng khắp đồi, vây quanh các trường học, nhà tập thể, long não mọc dài theo lối nông trường bộ, tít tắp trên đường đi Tây Trang biên giới Việt - Lào, và loang khắp thung lũng Mường Thanh. Dưới sườn đồi A1, hai hàng long não chạy dài hàng trăm mét từ cổng vào tận bia đá cao "Tổ quốc ghi công" trong xa tựa hàng rào danh dự của một đơn vị trang phụ màu lá, trang nghiêm canh giấc ngủ cho các anh hùng liệt sĩ Điện Biên.

Từ trên cửa sổ của dãy nhà gác ủy Ban Nhân Dân thành phố còn dấu vết bom đạn, nhìn về các cứ điểm A3, C2, Dl... đã mọc lên những mái nhà mới. Rạp chiếu bóng, cửa hàng mậu dịch, bến xe, hồ công viên, nhà thương, trường học... màu ngói prô xi măng xam xám xen lẫn màu ngói đỏ tương thấp thoáng bên những vòm long não, xa trông như tấm thổ cẩm nhiều màu. Và đó đây những hàng cột điện cao thế mới dựng làm tăng thêm vẻ đẹp hiện đại duyên dáng của "thành phố xanh" miền cao nguyên Tây Bắc này.

Cánh đồng xanh Mường Thanh

Chiều nào cũng vậy, hơn hai tuần ở Mường Thanh, chúng tôi thường đi bách bộ lên đỉnh đồi cao mà nhìn xuống tiểu vùng 1 (tức vùng Mường Thanh), chúng tôi ngẫm suy: Nếu như ta không dập tan tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương này thì sao có màu xanh của trời xanh, núi xanh, nước xanh, cây xanh, thế này! Trong bài báo của G.boude-rel và Francois Gagiglicli đăng trên tờ Người quan sát mới ngày 16 - 4 - 1983 ca ngợi sự sáng suốt của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp: "Phải là một nhà chính trị lớn mới không làm phật ý người đồng minh hùng mạnh của mình. Phải có sự khiêm nhường cua một vị chỉ huy sáng suốt mới hiểu rằng Điện Biên Phủ là một pháo đài không thể chiếm đoạt được khi người ta chưa chiếm đoạt được nó".

Viết bình luận